DNA
DNA is een chemische stof. De naam DNA komt van de Engelse afkorting voor desoxyribonucleïnezuur: Deoxyribo Nucleic Acid (Wikipedia). Vrij vertaald kernsuikerzuur (suiker-kern-zuur).Het is een dubbele draad die de erfelijke informatie van alle levende organismen bevat. Bij de mens bevindt het DNA zich in de kern van iedere cel (Wikipedia). Iedere cel in ons lichaam heeft één kern (Wikipedia) en het DNA in de kern van alle cellen bevat hetzelfde DNA. Het totale DNA van een organisme wordt het genoom (Wikipedia) genoemd.
Chromosoom
Terwijl simpele organismen (virussen, bacteriën) één DNA keten hebben is het DNA van de mens opgeslagen in verschillende ketens, de chromosomen (Wikipedia). Een mens heeft 46 chromosomen, 23 afkomstig van moeder en 23 van vader. Daarnaast heeft de mens nog een klein stukje DNA dat afkomstig is van de moeder, het mitochondriaal DNA (Wikipedia).
Gen
In het DNA van de mens ligt de informatie opgeslagen in losse pakketjes, de genen (Wikipedia). Genen worden gebruikt om een RNA (Wikipedia) molekuul van te maken. Voor ongeveer 20.500 genen bevat dit RNA informatie om een eiwit (Wikipedia) te maken, van meer dan 6000 andere genen is inmiddels bekend dat het RNA niet in een eiwit wordt vertaald. Het mitochondrium heeft 37 genen. Elk gen ligt op een vaste plaats op een chromosoom. Omdat je van je moeder èn je vader één chromosoom hebt gekregen heb je dus van elk gen twee kopieën.
Het DNA is een dubbele draad die uit vier verschillende chemische bouwstenen bestaat, de vier DNA letters A, C, G en T. Met deze 4 letters wordt de taal van het DNA, de erfelijke code, geschreven.
DNA waaruit?
Als je je DNA wilt hebben, waar kun je dat dan uithalen? De gemakkelijste bron is je mond, cellen van je wangslijmvlies. Dat DNA is wel vies, verontreinigd met dat van alle bacteriën die daar leven en van wat je hebt gegeten. Zuiver DNA wordt uit bloed gehaald, 5-10 ml is genoeg. Zonder het te beseffen laat je ook de hele dag door overal je DNA achter en gooit het weg. Voor onderzoek naar erfelijk ziektes wordt DNA van een ongeboren kind uit vruchtwater, chorionvlokken of bloed van de moeder (NIPT test) gehaald.