1. Lars het voetbaltalentje

Het is 2025. Je neefje Lars van acht blijkt een talentvol voetballer te zijn. Hij mag meedoen aan een selectiejaar bij de jeugd van Ajax. Maar voor hij zijn eerste training bij Ajax krijgt wordt aan Lars’ ouders gevraagd of ze toestemming geven om DNA op te sturen van Lars. Met dat DNA kan Ajax een gentest uitvoeren om de toekomstige sportcapaciteiten van Lars in kaart te brengen.

a. Van wie of wat wordt het DNA gemeten? En uit welk weefsel komt dit DNA?
b. Wordt er een monogene, polygene en/of multifactoriële eigenschap onderzocht?
c. Wat voor soort uitslag verwacht je uit de test?
d. Hoe realistisch is de geschetste situatie? Hoe lang denk je dat het nog duurt voordat een dergelijke situatie daadwerkelijk realiteit is?

2. Lyme-test klaar terwijl je wacht

Je hebt net een rondje door het bos hardgelopen. Dat doe je immers iedere week om een beetje fit te blijven. Thuis onder de douche ontdek je een teek in je lies. Gelukkig is die kleine parasiet zo verwijderd met de tekentang. Omdat je zeker wil weten of je geen Lyme hebt opgelopen loop je een week later langs Kruidvat om even je bloed op Lyme te checken. Het apparaat werkt makkelijk want je hoeft alleen je vinger in de houder te stoppen. Daar wordt een minuscuul prikje bloed direct geanalyseerd op aanwezigheid van DNA van de Borrelia-bacterie. Een half uur later krijg je een sms’je met de uitslag. Gelukkig niets aan de hand!

a. Van wie of wat wordt het DNA gemeten? En uit welk weefsel komt dit DNA?
b. Wordt er een monogene, polygene en/of multifactoriële eigenschap onderzocht?
c. Wat voor soort uitslag verwacht je uit de test?
d. Hoe realistisch is de geschetste situatie? Hoe lang denk je dat het nog duurt voordat een dergelijke situatie daadwerkelijk realiteit is?

3. DNA-daten

Voor je oudste zus roept de kinderwens. Ze is net tweeëndertig geworden en nog single. Dus is ze aan het daten geslagen. Maar niet zo maar daten. DNA-daten, ze wil wel gelijk een goede match met de toekomstige vader van haar kinderen. De datingsite met haar profiel is aangevuld met een DNA-profiel voor een heleboel eigenschappen zoals muzikaliteit, intelligentie, sportiviteit maar ook wat serieuzere gezondheidsdingen zoals de aanleg voor dik zijn, hart- en vaatziekten, kanker en wat erfelijke ziekten zoals CF, Huntington en coeliakie. Hiervoor heeft je zus een wattenstaafje met wangslijmvlies opgestuurd naar het datingbureau. En na een weekje kon ze gaan DNA-daten.

a. Van wie of wat wordt het DNA gemeten? En uit welk weefsel komt dit DNA?
b. Wordt er een monogene, polygene en/of multifactoriële eigenschap onderzocht?
c. Wat voor soort uitslag verwacht je uit de test?
d. Hoe realistisch is de geschetste situatie? Hoe lang denk je dat het nog duurt voordat een dergelijke situatie daadwerkelijk realiteit is?